XIX-wieczne nagrobki cmentarne w Sulejowie

Cmentarz sulejowski znajduje się przy kościele parafialnym św. Floriana. Budowę nowego budynku kościelnego rozpoczęto w 1901 roku (poświęcenie kamienia pod Kościół), natomiast w 1903 roku zakończono wznoszenie murów. Do wybudowania nowego budynku przyczynił się ks. Antonii Grochowski. Plan kościoła stworzył natomiast architekt Feliks Nowicki. Podczas jego budowy msze odprawiano na cmentarzu w znajdującej się tam kaplicy. Cmentarz sulejowski powstał w 1820 roku. Początkowo nie posiadał on ogrodzenia, jednakże w kolejnych latach został otoczony ogrodzeniem z drewna, z kolei przed II wojną światową murem z cegły.

---

 

 

Tablice nagrobne na cmentarzu w Sulejowie

Zaprezentowane XIX-wieczne tablice nie stanowią wszystkich tablic pochodzących z tego okresu znajdujących się na cmentarzu w Sulejowie. Są one jednak wyjątkowe ze względu na umieszczone na nich napisy oraz informacje o istotnych osobach swego czasu dla lokalnej społeczności Sulejowa i okolic. Pamięć o takich osobach jest istotna dla budowy lokalnych tradycji oraz dumy z dziejów „małej ojczyzny”.

Jedną z bardzo dobrze zachowanych tablic nagrobnych jest traktująca o Zofii z Oleśkiewiczów Netzel. Jak wynika z umieszczonego napisu, pomnik został ufundowany przez męża, którym mógł być urodzony w 1838 roku, Teofil Netzel. Zmarł on w 1911 roku. Nad tablicą znajduje się zdobiąca ją rzeźba przedstawiająca postać kobiety. Na tablicy widnieje napis:

Drogim cieniom

Ś.P. Zofii z Oleśkiewiczów Netzel

Urodzona dnia 28 kwietnia 1841 zmarłej dnia 27 października 1878 roku pozostawiwszy w smutku męża z 9 dzieci.

W grobowcu tego wnętrza w ciemnem jego łonie śmierć pokój zgotowała najdroższej mej żonie w bolesnem uniesieniu zgryzotą dotknięty stroskany mąż pomnik ten wznosi jej zacnej pamięci.

 

Kolejna tablica poświęcona jest noszącemu znaczące imię dla Polaków w XIX wieku, Napoleonowi Mateckiemu. Nad tablicą ustawiony został krzyż. Znajduje się na niej napis:

Ś. P. Napoleon Matecki

Obywatel ziemski, zakończył życie d. 10 sierpnia 1891 r. we wsi Przygłowie przeżywszy lat 74. Zacnemu obywatelowi i mężowi kochająca żona pamiątkę tę kładzie. Prosząc przechodniów o zdrowaś Marya za spokój jego wiecznej duszy.

Na sulejowskim cmentarzu mieści się także grób Szymona Majewskiego. Znajdują się na nim informacje dotyczące wieku jaki przeżył (85 lat) oraz daty śmierci (18 sierpnia 1883 rok), a także prośba o westchnienie do Boga. Szymon Majewski był fabrykantem, który posiadał fabrykę wapna w Sulejowie. Swoją działalność zakończył w 1873 roku. W pracach pomagał mu syn Feliks Majewski.

Na cmentarzu zachowała się także tablica nagrobna Józefa Dukszty, znajduje się na niej napis: Ś. P. Józef Dukszta, żył lat 50, zm. d. 28 listopada 1895 r. Prosi o westchnienie do Boga. Na tej samej tablicy umieszczone jest także imię i nazwisko Zenobia Dukszta, a także lata jej życia i data śmierci (30. XI. 1901 r.). Józef Dukszta był nauczycielem. Walczył także w powstaniu styczniowym.

 

(SP)

Informacje zaczerpnięte z:

Bojarczuk K., Wąs P., Dzieje Sulejowa nad Pilicą 1145-2015, Sulejów 2015.

Myszkowska K., Sulejów historyczny. Historię tworzą (nie)zwykli ludzie i nie(przeciętne) wydarzenia, Sulejów 2018.

Sulej, Kwartalnik Towarzystwa Przyjaciół Sulejowa i ziem okolicznych wydawany przy współudziale Urzędu Miejskiego, nr. 64, 2015.